Tableaux vivants, meaning “living pictures” in French, are static, silent theatrical displays where actors, often in costume, are posed in a scene to resemble a painting or illustration. These displays can recreate scenes from literature, art, history, or everyday life
Πρόκειται όχι για μια συμβατική βιογραφική ταινία, αλλά για μια ποιητική απεικόνιση της ζωής και του έργου του Αρμένιου ποιητή Σαγιάτ-Νόβα (Sayat-Nova), που έζησε τον 18ο αιώνα. Η ταινία αναπαριστά στιγμές, συμβολισμούς και εικόνες από τη ζωή του, όχι με αφηγηματικό τρόπο, αλλά με εικαστική και συμβολική σύνθεση.
✨ Υφολογικά και αισθητικά χαρακτηριστικά
Η ταινία απορρίπτει τη γραμμική αφήγηση. Δεν υπάρχει διαλογική ροή ή “δράση” με την κλασική έννοια.
Αποτελείται από στατικά, εικαστικά “tableaux vivants” (ζωντανούς πίνακες) που θυμίζουν θρησκευτικές ή ανατολίτικες εικονογραφήσεις.
Η χρήση του χρώματος είναι έντονη και συμβολική – το κόκκινο του ροδιού λειτουργεί ως μοτίβο για τη ζωή, το πάθος, τον θάνατο, το αίμα και την ποίηση.
Το ηχητικό τοπίο (χωρίς κλασικό soundtrack) συνοδεύεται από μουσικά αποσπάσματα, ψαλμωδίες, και φυσικούς ήχους.
📚 Θεματολογία
Η ταινία καταπιάνεται με:
την πνευματική πορεία του ποιητή: από την κοσμική ζωή στην απομόνωση και τη μυστικιστική εμπειρία.
τη διαλεκτική ανάμεσα στο υλικό και το πνευματικό, το εγκόσμιο και το μεταφυσικό.
τη σύγκλιση ποίησης, πίστης και ερωτισμού μέσα από εικόνες γεμάτες αναφορές στον αρμενικό πολιτισμό και την ορθόδοξη εικονογραφία.
την ταυτότητα και μνήμη ενός λαού που βιώνει τη διαρκή απειλή της εξαφάνισης.
Εικαστική επιρρο
Ο Parajanov, επηρεασμένος από:
εικονίσματα, μικρογραφίες και αρμένικες τοιχογραφίες,
τη βυζαντινή και περσική παράδοση,
και τον σουρεαλισμό (αν και δεν ταυτίζεται ακριβώς μαζί του), κατασκευάζει ένα οπτικό ποίημα που λειτουργεί σαν μνημείο πολιτισμικής μνήμης.
Ο Parajanov υπέστη λογοκρισία από τις σοβιετικές αρχές λόγω της ιδιοσυγκρασίας του έργου, αλλά και της προσωπικής του ζωής.
Η ταινία απαγορεύτηκε αρχικά και επανεκδόθηκε με αλλαγές.
Στην πρωταγωνιστική ερμηνεία εμφανίζεται η Sofiko Chiaureli, η οποία ενσαρκώνει πέντε ρόλους, ανδρικούς και γυναικείους – αναδεικνύοντας τη ρευστότητα των συμβόλων και των ταυτοτήτων.
Η ταινία λειτουργεί σαν ένα αρχείο εικόνων – μνήμης, πίστης, θρήνου, ποίησης, παράδοσης. Κάθε πλάνο της μπορεί να ιδωθεί ως αυτόνομο έργο τέχνης ή ως εικονογραφική μετάφραση ποιημάτων.
Η ποίηση δεν μεταφέρεται ως λόγος, αλλά ως μορφή, σώμα και τελετουργία. Πρόκειται για ένα έργο κατανυκτικής ενόρασης που προτείνει ένα άλλο μοντέλο κινηματογράφου – οπτικό, εικονιστικό, αισθησιακό, αρχετυπικό.
🖋️ Επίδραση
Ο Parajanov επηρέασε καλλιτέχνες όπως:
Peter Greenaway,
Derek Jarman,
Theo Angelopoulos,
Lars von Trier,
αλλά και μουσικούς όπως ο Scott Walker και οι Boards of Canada.
Σενάρια Πλοήγησης Δεδομένων: Από τη Συλλογή στη Συνθετική Πρόταση
Πριν την τελική εκπόνηση καλό είναι να δείτε το κείμενο (ΕΔΩ)
Μετά και την παρουσίαση που αφορά τη χρήση των δεδομένων και των δυναμικών σχέσεων που αυτά παράγουν, ως ένα περιβάλλον πλοήγησης και δημιουργίας υβριδικών αφηγήσεων όπως
στην άσκηση με τον χώρο (ΑΣΚΗΣΗ: Μελέτη οικείου χώρου), είτε
στην άσκηση με το αντικείμενο (ΑΣΚΗΣΗ: Αντικείμενο και μεταμόρφωση).
καλείστε να παρουσιάσετε ένα οποιοδήποτε τέτοιου ειδους “σενάριο”, δηλαδή:
μια συλλογιστική πρόταση για το πώς και γιατί συσχετίζετε τα επιμέρους δεδομένα που συλλέξατε,
ποιο είδος σχέσης δημιουργείτε ανάμεσα στα στοιχεία της συλλογής,
και πώς προτείνετε να διαβαστεί ή να βιωθεί η σύνθεσή τους.
Επίσης απαντήστε στα ερωτήματα :
Τι είδους βάση φτιάχνετε;
Πώς οργανώνετε τα στοιχεία σας (ιεραρχικά; ελεύθερα; με θεματικά δίκτυα;)
Τι εμπειρία θέλετε να δημιουργήσετε στον θεατή;
Υπάρχει αλγόριθμος η κάποια άλλη σχέση που θα επιλέγει ή θα συνδυάζει τα στοιχεία;
Η προσέγγισή σας μπορεί να είναι πολλαπλών διαστάσεων και να εκτυλίσσεται είτε σε εικονικό είτε σε πραγματικό χώρο – ή και σε συνδυασμό των δύο.
Τελική παρουσίαση:
Οποιαδήποτε μορφή (format) θεωρείτε κατάλληλη για το έργο σας.
Τελικό υλικό παράδοσης:
Επίσης σε οποιαδήποτε μορφή (format).
Μπορεί να είναι video, animation, αρχεία ήχου, παρουσίαση, εικαστική σύνθεση, διαδραστικό περιβάλλον κ.λπ.
Η τελική σας παρουσίαση οφείλει να τεκμηριώνει με σαφήνεια σε ένα γενικό κείμενο word :
την προσωπική σας ερευνητική πρόθεση,
και τη διαδικασία που ακολουθήσατε για τη δημιουργία του έργου σας.
Δείτε : *ΜΕΤΑ ΑΦΗΓΗΣΕΙΣ ΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ (Εαρινό εξάμηνο 2025)
Σημειώσεις
Βάση Δεδομένων και Αφήγηση
(μετάφραση από το “Database and Narrative” του Lev Manovich)
Ως πολιτισμική μορφή, η βάση δεδομένων αναπαριστά τον κόσμο ως μια λίστα αντικειμένων και αρνείται να επιβάλει σε αυτή τη λίστα μια ορισμένη σειρά. Αντίθετα, η αφήγηση δημιουργεί μια αιτιακή αλληλουχία φαινομενικά ασύνδετων στοιχείων (γεγονότων). Έτσι, η βάση δεδομένων και η αφήγηση είναι «φυσικοί εχθροί». Ανταγωνίζονται στο ίδιο πεδίο της ανθρώπινης κουλτούρας, διεκδικώντας αποκλειστικό δικαίωμα στο να δώσουν νόημα στον κόσμο.
Ωστόσο, σε αντίθεση με τα περισσότερα παιχνίδια, οι περισσότερες αφηγήσεις δεν απαιτούν αλγοριθμική συμπεριφορά από τον αναγνώστη/χρήστη. Αλλά, όπως και στα παιχνίδια, έτσι και στην αφήγηση, ο αναγνώστης καλείται να ανασυνθέσει τη λογική της – να αποκαλύψει, μεταφορικά μιλώντας, τον «αλγόριθμό» της. Οπότε μπορούμε να αναδιατυπώσουμε το προηγούμενο σχήμα:
Οι βάσεις δεδομένων και οι αλγόριθμοι κινητοποιούν διαφορετικές μορφές της υπολογιστικής κουλτούρας.
Τα CD-ROMs, οι ιστοσελίδες και άλλα μέσα οργανωμένα ως βάσεις δεδομένων αντιστοιχούν στις δομές δεδομένων.
Οι αφηγήσεις –συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών παιχνιδιών– αντιστοιχούν στους αλγόριθμους.
Στον προγραμματισμό, οι δομές δεδομένων και οι αλγόριθμοι είναι εξίσου σημαντικά στοιχεία ώστε να λειτουργήσει ένα πρόγραμμα. Στην πολιτισμική σφαίρα όμως; Ισχύει το ίδιο; Έχουν η βάση δεδομένων και η αφήγηση την ίδια θέση στη ψηφιακή κουλτούρα;
Από την πλευρά του δημιουργού, σχεδόν κάθε έργο νέων μέσων μπορεί να γίνει αντιληπτό ως μια διεπαφή (interface) προς μια βάση δεδομένων.
Στην απλή εκδοχή: ένα interface εμφανίζει τα δεδομένα, π.χ. μια σελίδα με μικρογραφίες εικόνων.
Στην πιο σύνθετη εκδοχή: το interface μεταφράζει τη βάση δεδομένων σε διαφορετική εμπειρία, όπως η πλοήγηση σε μια πόλη από γράμματα (π.χ. Legible City του Jeffrey Shaw), ή το σώμα ως διεπαφή προσπέλασης μνήμης και ήχων (π.χ. Rehearsal of Memory του Harwood).
Άρα, η βάση δεδομένων γίνεται το κέντρο της καλλιτεχνικής διαδικασίας στην εποχή των υπολογιστών.
Παραδοσιακά, το έργο τέχνης και το μέσο ήταν αδιαχώριστα – η διεπαφή ήταν το ίδιο το έργο. Σήμερα όμως, το περιεχόμενο και η διεπαφή διαχωρίζονται. Είναι δυνατή η δημιουργία διαφορετικών διεπαφών πάνω στα ίδια δεδομένα, προσφέροντας διαφορετικές εκδοχές του έργου (π.χ. WaxWeb του David Blair).
Αυτό επανακαθορίζει τι σημαίνει αφήγηση:
Ο «χρήστης» της αφήγησης δεν κάνει τίποτε άλλο από το να διασχίζει μια βάση δεδομένων, ακολουθώντας τις διαδρομές που έχει προσδιορίσει ο δημιουργός.
Μια «διαδραστική αφήγηση» (hyper-narrative) είναι το άθροισμα πολλών διαδρομών μέσα από μια βάση δεδομένων.
Η παραδοσιακή γραμμική αφήγηση είναι απλώς μία από τις πολλές δυνατές διαδρομές, δηλαδή μια επιλογή μέσα σε μια υπερ-αφήγηση.
Όμως, για να προκύψει πραγματική αφήγηση, δεν αρκεί η τυχαία πρόσβαση στα στοιχεία της βάσης. Χρειάζεται ενεργός νοηματική σύνδεση μεταξύ τους — δηλαδή, αφηγηματική δομή με αφηγητή, χαρακτήρες, γεγονότα που διαπλέκονται αιτιακά, όπως περιγράφει η θεωρητικός Mieke Bal.
Εικαστική Χρήση της Βάσης Δεδομένων
Η έννοια της βάσης δεδομένων, με την παραπάνω λογική, ανοίγει ισχυρές δυνατότητες εικαστικής πράξης:
Μπορεί να λειτουργήσει ως θεμέλιο δομής: κάθε έργο είναι ένας τρόπος πρόσβασης σε μια εσωτερική βάση εμπειρίας, εικόνων, ήχων, κειμένων.
Ο καλλιτέχνης γίνεται επιμελητής ή πλοηγός σε σύνολα δεδομένων (καταλόγων, αποθετηρίων, τοποθεσιών, σωμάτων, αναμνήσεων).
Η τυχαία ή αλγοριθμική πρόσβαση στα δεδομένα μπορεί να δημιουργεί αισθητικές μορφές ανοικτής αφήγησης, μετα-αφηγήσεις, ή και αποδομήσεις της αφήγησης.
Ο Manovich υπονοεί ότι αυτός ο τρόπος σκέψης μας ωθεί να αναπτύξουμε μια ποιητική και ηθική της βάσης δεδομένων – δηλαδή μια νέα μορφή καλλιτεχνικής σύνθεσης όπου η επιλογή, η οργάνωση και η πρόσβαση στα δεδομένα αντικαθιστούν την παραδοσιακή μυθοπλασία.
Στόχος : Συλλογή υλικού (κείμενα, σκίτσα, φωτογραφίες, βίντεο. ήχους ) επιλεγμένου τόπου () και η ακόλουθη ερμηνεία του.
Τοπίο ➔ Δεδομένα (Συλλογή υλικού)➔ Εμπειρία ➔ Νέα Μορφή
Δείτε τη συλλογή υλικού σας σας ως αφηρημένη πληροφορία (patterns, ήχοι, μορφολογίες) που αποτελεί δομικό υλικό για τη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων (οργανωμένη συλλογή διαφορετικών αλλά συνδεδεμένων στοιχείων, τα οποία μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ή να να συνδυάσουμε για να δημιουργήσουμε κάτι νέο*)
Η βάση δεδομένων είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο μπορεί να χτιστεί ένα ψηφιακό έργο, όταν εξελίσσεται με αλγοριθμικό τρόπο, με συνθέσεις που αντλούν υλικό από επιμέρους η και αφανείς λεπτομέρειεςπου εκφράζουν την αίσθηση του χρόνου, του χρώματος , του φωτός , του ήχου κ.α.
* μια συλλογή από κομμάτια (εικόνες, ήχους, λέξεις), που μπορείς να διαλέξεις, να ανακατέψεις ή να ενώσεις για να φτιάξεις κάτι νέο.
“Αφού το μυθιστόρημα, και στη συνέχεια ο κινηματογράφος, προτίμησαν την αφήγηση ως τη βασική μορφή πολιτιστικής έκφρασης της σύγχρονης εποχής, η εποχή των υπολογιστών εισάγει το αντίστοιχό της – τη βάση δεδομένων. Πολλά αντικείμενα των νέων μέσων δεν αφηγούνται ιστορίες- δεν έχουν αρχή ή τέλος- στην πραγματικότητα, δεν έχουν καμία ανάπτυξη, θεματική, μορφική ή άλλη, που να οργανώνει τα στοιχεία τους σε μια ακολουθία. Αντ’ αυτού, είναι συλλογές μεμονωμένων στοιχείων, όπου κάθε στοιχείο έχει την ίδια σημασία με οποιοδήποτε άλλο. Γιατί τα νέα µέσα προτιµούν τη µορφή της βάσης δεδοµένων έναντι άλλων; Μπορούμε να εξηγήσουμε τη δημοτικότητά τους αναλύοντας την ιδιαιτερότητα του ψηφιακού μέσου και του προγραμματισμού των υπολογιστών; Ποια είναι η σχέση μεταξύ της βάσης δεδομένων και μιας άλλης μορφής, η οποία παραδοσιακά κυριαρχεί στον ανθρώπινο πολιτισμό – την αφήγηση;”
Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Ο “ψηφιακός” καλλιτέχνης ως “συλλέκτης” και “αλχημιστής”
Η λέξη αντικείμενο προέρχεται από το αρχαίο ρήμα αντικείμαι (από το ἀντί + κεῖμαι), που σημαίνει “αυτό που βρίσκεται απέναντι” — δηλαδή κάτι που τίθεται έναντι του υποκειμένου.
Στην οντολογική της διάσταση:
Είναι οτιδήποτε τίθεται ως “έτερο” σε σχέση με ένα υποκείμενο.
Υπονοεί ήδη μια σχέση: για να υπάρξει αντικείμενο, πρέπει να υπάρχει και υποκείμενο που το αντιλαμβάνεται, το παρατηρεί, το σκέφτεται, το νοεί ή το ονομάζει.
Συχνά χρησιμοποιείται σε γνωσιολογικά ή επιστημολογικά συμφραζόμενα: το αντικείμενο της έρευνας, της γνώσης, της τέχνης, της επιθυμίας.
Η λέξη “object” στα αγγλικά — από το λατινικό ob-jectum — έχει παρόμοια ετυμολογική και φιλοσοφική ρίζα.
“Πράγμα” (thing / Ding / πράγματος)
Η λέξη πράγμα έχει πιο γενική και υλική έννοια.
Είναι αυτό που υπάρχει καθ’ εαυτό, ανεξάρτητα από το αν γίνεται αντιληπτό ή όχι.
Ετυμολογικά σχετίζεται με το πρᾶγμα, δηλαδή “πράξη”, “συμβάν”, “γεγονός”.
Στη φιλοσοφία, και ιδιαίτερα στη καντιανή ή χεγκελιανή παράδοση, το “πράγμα καθαυτό” (Ding an sich) είναι εκείνο που υπάρχει ανεξάρτητα από την αντίληψή μας, σε αντίθεση με το “φαινόμενο” ή “αντικείμενο
Εξαρτάται από το πλαίσιο:
🔸 Στο πεδίο της καθαρής φύσης, είναι πράγμα. Υπάρχει είτε το βλέπει κάποιος είτε όχι.
🔸 Για έναν παρατηρητή (ανθρωπολογικά, φιλοσοφικά, καλλιτεχνικά), το δέντρο γίνεται αντικείμενο αντίληψης, αίσθησης, σκέψης, έμπνευσης.
🔸 Στην τέχνη (π.χ. όταν το ζωγραφίζεις), είναι αντικείμενο της αναπαράστασης.
🔸 Στη γνώση (βοτανική, οικολογία), είναι αντικείμενο μελέτης.
Άρα, ένα δέντρο μπορεί να είναι και πράγμα και αντικείμενο, ανάλογα με τη σκοπιά.
Ο Virilio δεν βλέπει τον χώρο ως ουδέτερο. Με την τεχνολογία, ο χώρος:
Επιταχύνεται.
Εξαϋλώνεται.
Παύει να είναι τοπολογικός και γίνεται διασυνδεδεμένος.
➤ Αυτό σε αφορά άμεσα, καθώς συχνά δουλεύεις πάνω στη μετάβαση από την υλικότητα στην τοπολογία, τη διάλυση της σταθερής θέσης υπέρ ενός κινούμενου ψηφιακού αποτυπώματος.
Ο όρος αλλοτρίωση (alienation) σημαίνει την αποξένωση από τον εαυτό, τον κόσμο ή την πράξη, και έχει φιλοσοφικές ρίζες στον Hegel, τον Marx και αργότερα στην ψυχανάλυση και τη θεωρία των μέσων.
Στο πλαίσιο της ψηφιακής τέχνης, η αλλοτρίωση προκύπτει όταν:
Ο θεατής δεν μπορεί να κατανοήσει ή να επηρεάσει την αλγοριθμική διαδικασία.
Ο δημιουργός χάνει το άμεσο σωματικό αποτύπωμα πάνω στο έργο του.
Η αισθητική εμπειρία μετατοπίζεται από το ανθρώπινο στο τεχνικό (όπως συμβαίνει με τις “μηχανές όρασης” του Virilio).
Η πληροφορία υπερβαίνει τη μνήμη και την ενσώματη εμπειρία, με αποτέλεσμα ένα διαρκές αίσθημα ρευστότητας και υπερφόρτωσης.
➤ Π.χ. στις διαδραστικές εγκαταστάσεις όπου το κοινό ενεργοποιεί ήχους και εικόνες χωρίς να γνωρίζει πώς ή γιατί, προκύπτει ένα είδος αισθητηριακής αποσύνδεσης — η αισθητική πράξη υπάρχει, αλλά δεν ανήκει ολοκληρωτικά σε κανέναν.
παθητικότητας, που καταλήγει σε αλλοτρίωση.
Κεντρικές του έννοιες:
Dromology (ταχυ-οντολογία): Η ταχύτητα διαβρώνει την εμπειρία και την εγγύτητα.
Vision machine: Οι μηχανές βλέπουν αντί για εμάς – η οπτική εμπειρία παύει να είναι ανθρώπινη.
Inertia of perception: Ο άνθρωπος καθηλώνεται παθητικά μπροστά στη ροή των εικόνων και των δεδομένων.
Aesthetics of disappearance: Η πραγματικότητα εξαφανίζεται μέσα στην υπερπαρουσία της αναπαράστασής της.
👉 Αυτές οι θέσεις προεικονίζουν την ψηφιακή αλλοτρίωση, όπου το έργο παράγεται και προσλαμβάνεται έξω από τις ανθρώπινες διαστάσεις του χρόνου, του χώρου και της απτικής εμπειρίας.
μετα-ψηφιακή εποχή δεν σημαίνει “μετά το ψηφιακό”, αλλά:
«Μια συνθήκη όπου το ψηφιακό δεν εντυπωσιάζει πλέον από μόνο του· έχει γίνει οικοσύστημα, ρουτίνα, φόντο.»
Χαρακτηριστικά της μετα-ψηφιακής εποχής:
Συμβίωση του αναλογικού και του ψηφιακού (π.χ. χειροποίητο + αλγόριθμος).
Κριτική στάση απέναντι στην τεχνολογία, όχι τεχνοφοβία ούτε τεχνολατρεία.
Ενσώματη και βιωματική ανασύσταση της εμπειρίας – όχι απλή αλληλεπίδραση.
Αναστοχασμός για τα ίχνη, τα δεδομένα, τη μνήμη, την απώλεια.
Αισθητική της επιτελεστικότητας, της τυχαιότητας, της αδυναμίας ελέγχου.
📌 Θεωρητικά θεμέλια:
Florian Cramer: Ορίζει το “post-digital” ως μια κριτική στάση απέναντι στην “κανονικότητα” του ψηφιακού.
Lev Manovich: Από τη «μορφή» στη «δομή δεδομένων» – το έργο ως βάση δεδομένων.
Boris Groys: Το αρχείο και η υπολογιστική μνήμη ως νέος ορίζοντας της τέχνης.
Yuk Hui: Τεχνικό σύστημα = Κοσμολογία – το ψηφιακό ως μορφή του κόσμου.
Συνδέει σώμα, ήχο, εικόνα σε τοπικά περιβάλλοντα → μετα-ψηφιακή επιτελεστικότητα.
Ανακαλεί μνήμες και αφήγηση μέσω χωρικής περιήγησης και διαδραστικότητας → σπάει τη γραμμική αφήγηση → βάση δεδομένων (Manovich).
Χρησιμοποιεί την τεχνολογία όχι για να την επιδείξει, αλλά για να συγκροτήσει συνθήκες ύπαρξης → post-digital mindset.
🔻 5. Συνοψίζοντας
Έννοια
Περιγραφή
Σχέση με Virilio
Σχέση με το έργο σου
Αλλοτρίωση
Αποσύνδεση από την εμπειρία, το σώμα, την πράξη
Ο θεατής γίνεται παθητικός στόχος αισθητικής επίθεσης
Ο θεατής εμπλέκεται αλλά δεν ελέγχει – βιώνει
Dromology
Η ταχύτητα διαλύει το νόημα
Ταχύτητα > αντιληπτική επεξεργασία
Ο χρόνος και ο ρυθμός ορίζονται από τυχαίους αλγορίθμους
Vision Machine
Οι μηχανές βλέπουν αντί για εμάς
Η όραση γίνεται τεχνολογική διαδικασία
Το έργο διαμορφώνεται από καταγραφές και μηχανισμούς
Μετα-ψηφιακή τέχνη
Κριτική και βιωματική σχέση με το ψηφιακό
Virilio: από-αισθητικοποίηση της εμπειρίας
Το έργο σου αποκαθιστά βιωματικά και ενσώματα ίχνη
Ο Yuk Hui είναι Κινέζος φιλόσοφος της τεχνολογίας. Σπούδασε και εργάστηκε στο ευρωπαϊκό πλαίσιο (μεταξύ άλλων δίπλα στον Bernard Stiegler), και έχει δώσει ένα νέο θεωρητικό πλαίσιο για το πώς κατανοούμε την τεχνολογία όχι μόνο ως πρακτική, αλλά ως οντολογία, ως “κοσμολογική μορφή”.
Κύρια έργα:
The Question Concerning Technology in China (2016)
Recursivity and Contingency (2019)
Art and Cosmotechnics (2021)
🔻 2. Τι είναι η Κοσμοτεχνική (Cosmotechnics);
Η έννοια του Cosmotechnics είναι η καρδιά της θεωρίας του.
Κάθε κοινωνία δημιουργεί τεχνολογίες με βάση μια αντίληψη για τον κόσμο, τη φύση και τη θέση του ανθρώπου.
Στον δυτικό κόσμο, για παράδειγμα, η τεχνολογία αναπτύχθηκε μέσα από ένα ορθολογικό, ανθρωποκεντρικό και τελεολογικό πλαίσιο. Αντίθετα, στην Ανατολή (Κίνα, Ιαπωνία), η τεχνολογία μπορούσε να είναι συμφιλιωτική με τη φύση και μη-ανθρωποκεντρική.
➤ Ο Hui υποστηρίζει πως ο ψηφιακός κόσμος που κατοικούμε σήμερα είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων “κοσμοτεχνικών” επιλογών – που δεν είναι φυσικές ή ουδέτερες αλλά ενσωματώνουν φιλοσοφίες, αισθητικές, αντιλήψεις για το χρόνο, τον θάνατο, την ενσώματη εμπειρία.
🔻 3. Το ψηφιακό ως μορφή του κόσμου
Αυτό είναι το πιο ριζοσπαστικό του επιχείρημα:
Το ψηφιακό δεν είναι εργαλείο (όπως λέει ο instrumentalism), ούτε μόνο υποδομή· είναι μορφοποιητής της σκέψης και της εμπειρίας.
Τι σημαίνει αυτό;
Η λογική των δεδομένων (data logic) αντικαθιστά τη λογική της εμπειρίας.
Η υπολογιστική αναπαράσταση αντικαθιστά τη συμβολική φαντασία.
Η αυτόματη επανάληψη και ανατροφοδότηση (recursivity) διαμορφώνει τη σχέση υποκειμένου-κόσμου.
Οι αλγόριθμοι δεν είναι απλώς μαθηματικοί – είναι φορείς ηθικής, αισθητικής και πολιτισμικής πρότασης.
➤ Άρα, όταν ένας καλλιτέχνης δουλεύει με γενετικούς αλγορίθμους, αλληλεπιδραστικά συστήματα, ήχους που ενεργοποιούνται από κίνηση ή από το σώμα, δεν χειρίζεται απλώς μια τεχνική. Ενσαρκώνει μια κοσμολογική πρόταση.
🔻 4. Σχέση με την τέχνη
Στο Art and Cosmotechnics, ο Yuk Hui διερευνά το αδιέξοδο της σύγχρονης τέχνης που έχει αποκοπεί από κάθε κοσμολογική αναφορά. Δηλαδή, τέχνη που δεν προτείνει τρόπο ύπαρξης ή σχέσης με τον κόσμο, αλλά λειτουργεί σε λογική αναπαραγωγής ή εντυπωσιασμού.
Η πρότασή του:
Επανα-κοσμολογικοποίηση της τέχνης: η τέχνη πρέπει να επανασυνδεθεί με τρόπους κατανόησης του κόσμου, βιωματικής εμπλοκής, αρχών ζωής.
Για παράδειγμα:
Η τέχνη που βασίζεται σε τοπικά ίχνη, σωματική πορεία, καταγραφή χώρου και μνήμης, δεν είναι απλώς ψηφιακή πρακτική· είναι μια κοσμο-αισθητική πράξη.
Όταν συνδέεις τη μνήμη με τον χώρο, τον ήχο με το σώμα, και το τυχαίο με την εμπειρία, εσύ ήδη κινείσαι εντός αυτής της πρότασης.
Παραδείγματα καλλιτεχνικών έργων ή θεωρητικών συλλογισμών που συσχετίζουν την “ανόργανη ύλη” με τον υπολογισμό, ειδικά στη media art, τον posthumanism ή την οικο-τεχνολογία.
Στη σύγχρονη τέχνη των μέσων, η ανόργανη ύλη δεν είναι απλώς υλικό υπόστρωμα, αλλά:
φορέας δεδομένων
επαναπρογραμματιζόμενο περιβάλλον
μη-ανθρώπινος πράκτορας
Παραδείγματα έργων:
▫ “Mineral Computation” – Laura Parker / Tega Brain
Καλλιτεχνική αναζήτηση για το πώς τα ορυκτά και τα μεταλλεύματα (π.χ. λίθιο, κοβάλτιο) που χρησιμοποιούνται στους επεξεργαστές, φέρουν μέσα τους μια μορφή “προ-αλγοριθμικής” πληροφορίας.
Η ύλη δεν είναι ουδέτερη – συμμετέχει στον υπολογισμό.
Οι θεωρίες του νέου υλισμού (New Materialism), της object-oriented ontology (OOO) και του posthumanism ανατρέπουν την ιδέα του ανθρώπου ως κυρίαρχου νοητικού κέντρου.
Κεντρικές ιδέες:
Τα αντικείμενα και η ύλη έχουν “δική τους ζωή” – ανεξάρτητη από την ανθρώπινη πρόσληψη.
Η ανόργανη ύλη δεν είναι “νεκρή” – έχει δυναμικές, αλγοριθμικές, συγκινησιακές ποιότητες.
Σχετικοί στοχαστές:
Karen Barad – έννοια της intra-action: τα πράγματα συν-διαμορφώνονται, δεν προϋπάρχουν ως ανεξάρτητα.
Jane Bennett – vibrant matter: η ύλη έχει δική της βούληση, ενέργεια, agency.
Benjamin Bratton – The Stack: σκέφτεται το υπολογιστικό σύμπαν ως γεωφυσικό/πλανητικό πεδίο.
Οικο-τεχνολογία & geo-aesthetics
Καλλιτέχνες εξετάζουν υπολογισμό ως γεωλογικό φαινόμενο — όχι μόνο ως software αλλά και ως γεω-τεχνικό γεγονός.
▫ “Earth Computing”
Υπολογιστικά μοντέλα που εδράζονται σε γεωλογικές δομές — π.χ. έργα που χρησιμοποιούν τεκτονικές δονήσεις, ορυκτές θερμοκρασίες, ή φυσικούς μαγνητισμούς για “υπολογισμό”.
▫ Joana Moll – “The Hidden Life of an Amazon User”
Αναλύει την υλική υποδομή του ψηφιακού, από τις μεταφορές δεδομένων μέχρι τις ορυκτές εξαρτήσεις των server farms.
Καλλιτεχνικές εφαρμογές: Υπολογισμός χωρίς πυρίτιο
Στην τεχνο-ποιητική τέχνη, βλέπουμε έργα που “υπολογίζουν” με εναλλακτικά μέσα:
Με φως (οπτικός υπολογισμός)
Με νερό (υδροδυναμικά κυκλώματα)
Με πέτρες και κρυστάλλους (ως αισθητηριακά μέσα αποθήκευσης ή επεξεργασίας)
▫ Παράδειγμα:
Ralf Baecker – “Putting the Pieces Back Together Again” (2021)
Μηχανισμός που υπολογίζει μέσω μαγνητικών υλικών και φυσικής τάσης – χωρίς λογισμικό, χωρίς CPU.
Αν, για παράδειγμα, ένα θραύσμα γυαλιού πάλλεται με transducer και παράγει ηχητικό “υπολογισμό”, τότε:
το ανόργανο υλικό γίνεται “λογισμικό χωρίς software”, ένα είδος post-media πράγματος που μιλάει, θυμάται, υπολογίζει.
Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο αντικείμενο-ἀντί + κεῖμα
Η άσκηση με το αντικείμενο (από την αυλή της Σχολής) θα συνδεθεί δημιουργικά και με νόημα με την προηγούμενη άσκηση για μελέτη και καλλιτεχνική ερμηνεία ενός χώρου επιλογής μέσω οπτικοακουστικών καταγραφών. Οι δύο εργασίες μπορούν να ιδωθούν ως δύο «στρώσεις» προσέγγισης του περιβάλλοντος — η μία εστιάζοντας στη χωρικότητα και την ατμόσφαιρα, και η άλλη στην υλικότητα και την μερικότητα μέσω ενός επιμέρους αντικειμένου.
Οι δύο προηγούμενες ασκήσεις που κάνατε δηλαδή —η μελέτη ενός επιλεγμένου χώρου και η διερεύνηση ενός φαινομενικά άχρηστου αντικειμένου— συνιστούν δύο αλληλένδετους τρόπους εμβύθισης στο περιβάλλον, μέσα από δύο διαφορετικές οπτικές:
1.Η άσκηση του χώρου αφορά μια μακροσκοπική προσέγγιση και εστιάζει στην ατμόσφαιρα, στην ηχητική και οπτική ταυτότητα, στις χωρικές σχέσεις, στις κοινωνικές και συναισθηματικές διαστάσεις του περιβάλλοντος ενός “προνομιακού” χώρου που εσείς επιλέξατε . Καλείστε να συνθέσετε ένα πορτρέτο του χώρου μέσα από οπτικοακουστικές καταγραφές, αφηγήσεις και κινηματογραφικά βλέμματα.Ο στόχος δεν είναι η αναπαράσταση, αλλά η καλλιτεχνική ερμηνεία: πώς συντίθεται η ατμόσφαιρα του χώρου; Πώς μιλά μέσα από τους ήχους, τις σκιές, τα υλικά, τις κινήσεις και τις αφηγήσεις που τον διατρέχουν; Η εργασία εισάγει την έννοια του χώρου ως δυναμικού τόπου εμπειρίας, αλλά και ως φορέα μνήμης, εντάσεων και νοημάτων.
2. Η άσκηση του αντικειμένου αφορά ένα στοιχείο, το επιλεχθέν αντικείμενο και εστιάζει στην πολυμεσική καταγραφή της “οντότητα” του, με ηχητικές , οπτικές , χωρικές, ιστορικές, συναισθηματικές καταγραφές του αντικειμένου , κείμενα που το αφορούν η και τα εκφέρει . Το αντικείμενο καταγράφεται με διαφορετικά μέσα – σχέδιο, φωτογραφία, 2D/3D ψηφιακά μοντέλα, ήχους, μακέτες. Η εργασία εμπνέεται από την object-oriented ontology, που προτείνει πως τα αντικείμενα υπάρχουν ανεξάρτητα από την ανθρώπινη πρόσληψη και χρήση τους. Πώς μπορούμε να τα αφουγκραστούμε πέρα από τις λειτουργίες τους; Πώς μπορεί η τέχνη να αποκαλύψει ή να επινοήσει τις “κρυφές ζωές” των πραγμάτων;.
Η σύνδεση 1+2:
Το αντικείμενο μπορεί να ιδωθεί ως φορέας ή αποτύπωμα του χώρου από τον οποίο προήλθε. Ο χώρος μπορεί να ξαναπροσεγγιστεί μέσα από την παρουσία του αντικειμένου: ποια είναι η ιστορία του στο περιβάλλον αυτό;πώς η απομάκρυνσή του ή η μετουσίωσή του αλλάζει τον χώρο. Η εργασία εστιάζει στην ανάδυση ενός άχρηστου, αμελητέου ή πεταμένου αντικειμένου από την αυλή της σχολής
Προτεινόμενη συνθετική προσέγγιση (για portfolio ή ερευνητική εργασία): Οι φοιτητές μπορούν:
Να εντάξουν το αντικείμενο μέσα στην οπτικοακουστική αφήγηση του χώρου (ως τοτέμ, ίχνος, παράσιτο ή μαρτυρία).Να φανταστούν πώς το αντικείμενο «μιλά» για τον χώρο ή συγκρούεται με αυτόν.
Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Αντικείμενο και Χώρος
Καλείστε να ενεργοποιήσετε τη δημιουργική σας αντίληψη μέσω της παρατήρησης και της εικαστικής διερεύνησης ενός φαινομενικά άχρηστου ή αμελητέου αντικειμένου, επιλεγμένου από την αυλή της σχολής. Μέσα από την πολυμεσική του καταγραφή και καλλιτεχνική επεξεργασία, το αντικείμενο αποτελεί αφετηρία για πειραματισμούς με μορφή, υλικότητα, ήχο, φως και αφήγηση. Η άσκηση συνομιλεί και με την φιλοσοφική αντίληψη σύμφωνα με την οποία τα αντικείμενα δεν ορίζονται αποκλειστικά μέσα από την ανθρώπινη εμπειρία και χρήση τους, αλλά διαθέτουν δική τους υπόσταση, ύπαρξη και «απόσυρση» από την αντίληψή μας.Η διερεύνηση του αντικειμένου αφορά το τι είναι αυτό το αντικείμενο ανεξάρτητα από εμάς και ποια είναι η δική του «ιστορία» και παρουσία στον κόσμο.
Μέσα από την διαδικασία στόχος είναι η παραγωγή/δημιουργία ενός αφηγήματος της διαδικασίας “μεταμόρφωσης” του αντικειμένου. Στόχος είναι να αναπτυχθεί μια συνθετική και διεπιστημονική προσέγγιση που συνδυάζει ψηφιακά και αναλογικά μέσα, αισθητική διερεύνηση και σύγχρονη θεωρία πάνω στην υλικότητα, τη φθορά, τη σιωπή ή τη δράση των αντικειμένων, τη μεταμόρφωση και την πολλαπλότητα των σημασιών.
–Επιλογή Αντικειμένου (Έγινε): Εντοπίστε και επιλέξτε ένα αντικείμενο από τον εξωτερικό χώρο (αυλή) της σχολής. Το αντικείμενο μπορεί να είναι ένα παλιό εξάρτημα, σκουπίδι, υπόλειμμα, ή κάτι που φαίνεται εγκαταλελειμμένο.
ΣΤΑΔΙΟ 1
Καταγραφή με διαφορετικά μέσα (παρουσίαση 07/04): Το κάθε μέσο προσφέρει και μια διαφορετική πρόσληψη της μορφής και της ύπαρξης του αντικειμένου: –Σχέδιο και ζωγραφική: αποδώστε το αντικείμενο σε κλίμακα που εσείς επιλέγετε .-Φωτογραφία: καταγράψτε υφές, σκιές, γωνίες, υλικότητα.-2D & 3D μοντελοποίηση: προσεγγίστε ψηφιακά τη δομή του-Ηχογράφηση: καταγράψτε ήχους που σχετίζονται με το αντικείμενο ή μπορούν να παραχθούν από/μέσω αυτού (-Προαιρετικά : Κατασκευή μακέτας: δημιουργήστε μία τρισδιάστατη αναπαράσταση, διατηρώντας ή αναδιατάσσοντας τον όγκο. Αποδομήστε τη μακέτα. Αναδομήστε τη σε νέες μορφές. Εντάξτε πιθανές επαναλήψεις ή «χρήσεις» που γεννούν νέα λειτουργικά ή συμβολικά επίπεδα. Σχολιάστε τις διαφορετικές ποιότητες που αναδύονται μέσα από κάθε μέσο. Πώς αλλάζει το αντικείμενο; Ποια νέα χαρακτηριστικά αναδεικνύονται; Διερευνείστε η πειραματιστείτε με τον φωτισμό και τον ήχο ως μορφή ανάδειξης ή μεταμόρφωσης.
ΣΤΑΔΙΟ 2
Σενάριο μεταμόρφωσης : Δημιουργήστε ένα αφήγημα ή διαδικασία μεταμόρφωσης του αντικειμένου. Στόχος είναι να αναπτυχθεί μια συνθετική και διεπιστημονική προσέγγιση που συνδυάζει ψηφιακά και αναλογικά μέσα, αισθητική διερεύνηση και σύγχρονη θεωρία πάνω στην υλικότητα, τη φθορά, τη σιωπή ή τη δράση των αντικειμένων, τη μεταμόρφωση και την πολλαπλότητα των σημασιών.
Παρουισάστε το τελικό σας αποτέλεσμα που αφορά το αντικείμενο που επιλέξατε και τη “μεταμόρφωση
Βιβλιογραφία (Graham Harman, Ian Bogost, Jane Bennett κ.ά.) ή μια μικρή ενότητα με ερωτήματα που μπορούν να οδηγήσουν τον στοχασμό/ανάπτυξη portfolio. Να το εμπλουτίσουμε έτσι
Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο Ανα-νοηματοδότηση Άχρηστου Αντικειμένου/Από τη Διερεύνηση στη Μεταμόρφωση
Επιλέξετε ένα κείμενο από τα πιο κάτω ( σας έχουν σταλεί και τα έχουμε συζητήσει) και αφού το διαβάσετε προσεκτικά και δείτε και το αντίστοιχο παράδειγμα, να φέρετε κάποιες ιδέες μέσα από storyboard, ανιματικ. η σημειώσεις η άλλο υλικό για τη δική σας εκδοχή απόδοσης αυτής της κινηματογραφικής σύνταξης . Η θεματική που θα επεξεργαστείτε για να την ανάπτυξη αυτών των κινηματογραφικών πρακτικών να σχετίζεται άμεσα η και έμμεσα με το χώρο της μελέτης της άσκησης που σας έχει δοθεί (εδώ).
From Parallel action to >> 2 screen based installation (έχουμε μιλήσει για αυτό )
Επειδή γίνεται στην Αθήνα δεν θα μπορούμε να το επισκεφθούμε
Παρόλα αυτά μπορείτε να δείτε τα περιεχόμενα του site και να ενημερωθείτε κ.λπ. Επίσης αν σας ενδιαφέρει, να αιτηθείτε τη συμμετοχή σας με το έργο σας στην επόμενη διοργάνωση του
Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο κινηματογραφική σύνταξη
Καλείστε να επιλέξετε ένα έργο ενός καλλιτέχνη της επιλογής σας, το οποίο να σχετίζεται με το ευρύτερο περιβάλλον της ψηφιακής εικόνας και 1 η 2 έργα από την λίστα πιο κάτω .
Την Τρίτη 08-04 θα δηλώσετε τα δύο η τρία έργα που επιλέξατε και θα αναφερθείτε σύντομα στους λόγους που σας οδήγησαν σε αυτές τις επιλογές .
Για την κάθε παρουσίαση
– μια σύντομη παρουσίαση (PowerPoint ή PDF – 5-7 διαφάνειες).Υλικό (εικόνες ή αποσπάσματα) από το έργο ή/και σχετικές πηγές (site, βίντεο, συνεντεύξεις, κριτικά άρθρα). – ένα συνοδευτικό κείμενο (Word), περίπου 500 λέξεων, όπου αναλύετε το έργο μέσα από το πρίσμα των παραπάνω ερωτημάτων.
Μερικά από τα ερωτήματα που καλείστε να απαντήσετε στις παρουσιάσεις των έργων που θα κάνετε είναι :
-Πώς σχετίζεται το έργο με τον χώρο είτε με το φυσικό είτε και με το ψηφιακό; -Ποια είναι η σχέση του έργου με την αφήγηση, τη χρονικότητα, ή τη διαδράση; -Ποια μέσα χρησιμοποιεί και με ποιό τρόπο αναπτύσσεται η εκφραστική τους γλώσσα; -Υπάρχουν στοιχεία κριτικής ή πολιτικής θέσης στο έργο; Ποια είναι αυτά;; -Ποιο είναι το ευρύτερο καλλιτεχνικό και τεχνολογικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται το έργο; -Ποια μέσα και τεχνικές χρησιμοποιούνται; -Υπάρχουν συνδέσεις με θέματα ή μορφές που σας απασχολούν και στο δικό σας έργο;
Δείτε την πιο κάτω λίστα καλλιτεχνών για να επιλέξετε 2 έργα που θα να παρουσιάσετε :
[‘Joan Jonas – Lines in the Sand (2002)’, ‘Joan Jonas – Lines in the Sand (2002)’]
Performance / Video Documentation
[‘Vito Acconci – Various Performances (1971)’]
Performance Art / Cybernetics
[‘Stelarc – Amplified Body, Third Hand (1992)’]
Photomontage / Dada
[‘Raoul Hausmann – Tatlin at Home (1920)’]
Photomontage / Political Art
[‘John Heartfield – Hurrah, die Butter ist Alle! (1935)’]
Sound Art / Environmental Media
[‘Stephen Vitiello – Frogs in Feedback (2000)’]
Sound Art / Installation
[‘Mary Ann Amacher – Music for Sound-Joined Room (1998)’]
Surveillance Art / Video Installation
[“Julia Scher – I’ll Be Gentle (1991)”]
Tactical Media / Political Art
[‘Critical Art Ensemble – Welcome to a World Without Oil (1984)’]
Telematic Art / Interactive Installation
[‘Roy Ascott – Organ Concerto au Pays des Merveilles (1995)’]
Telepresence / Biotech Art
[‘Eduardo Kac and Woo Nakamura – Essay Concerning Human Understanding (1994)’]
Text-based Installation / Conceptual Art
[‘Jenny Holzer – ARNO (1996)’, ‘Jenny Holzer – Protect Me from What I Want (1986)’, ‘Jenny Holzer – Survival Series (1990)’]
Text-based Installation / Memorial Work
[‘Jenny Holzer – Laments (1989)’]
Video Art
[‘Bill Viola – Going Forth By Day (2002)’, ‘Irit Batsry – These Are Not My Images, Neither There Nor Here (2000)’, ‘Mary Lucier – Oblique House (1993)’]
Video Art / Early Media Installation
[‘Frank Gillette and Ira Schneider – Wipe Cycle (1969)’]
Video Art / Essay Film
[‘Chantal Akerman – From the Other Side (2002)’]
Video Art / Feminist Art
[‘Martha Rosler – Vital Statistics of a Citizen (1977)’]
Video Art / Feminist Media
[‘Dara Birnbaum – Damnation of Faust: Evocation (1984)’]
Μελέτη και καλλιτεχνική ερμηνεία ενός χώρου επιλογής μέσω οπτικοακουστικών καταγραφών
Επιλέξετε ένα χώρο που σας είναι οικείος (π.χ. ένα σημείο της πόλης, ένα φυσικό τοπίο, μια γειτονιά, ένας εγκαταλελειμμένος χώρος) η έχει, πολιτιστική ή προσωπική σημασία για εσάς η εμπεριέχει πολυεπίπεδες πληροφορίες (οπτικές, ηχητικές, κοινωνικές, συμβολικές).
Επιλέξετε έναν χώρο ιδιωτικό δημόσιο η ημιδημόσιο στη Φλώρινα (κατ’ εξαίρεση και σε άλλη περιοχή) που θεωρείται οικείο ή σας ενδιαφέρει ιδιαίτερα.
Σκοπός της άσκησης είναι η μελέτη του, όχι απλά μορφολογικά η ως φυσικό τοπίο , αλλά ως ένας πολυεπίπεδος τόπος εμπειρίας, μνήμης και νοημάτων.
Χρησιμοποιώντας μέσα της επιλογής σας (κείμενο. φωτογραφία, βίντεο, ήχο), θα καταγράψετε ατμόσφαιρες, λεπτομέρειες, αλληλεπιδράσεις, προσωπικά βιώματα στον επιλεγμένο χώρο. Αναλυτικότερα οι καταγραφές σας μπορεί να αφορούν υφές, φθορά, φως, σκιές, παρεμβάσεις, επιγραφές, υλικά, ανθρώπινη παρουσία ή απουσία, ατμόσφαιρα, κίνηση στον χώρο, αλλαγές μέσα στον χρόνο όπως και καταγραφές της ηχητικής ταυτότητας του χώρου (περιβαλλοντικοί ήχοι, ομιλίες, ηχώ, σιωπές, ρυθμοί της πόλης ή της φύσης), σημειώσεις ή φωνητικά αρχεία (εκφωνήσεις κ.λπ.) που εκφράζουν τη σχέση σας με τον χώρο.
Στόχος είναι η ανάδειξη της προσωπική σας οπτικής μέσα σπό τη διάδραση με το φυσικό χώρο
Το υλικό σας θα παρουσιαστεί ως μια σύνθεση που εκφράζει τη δική σας οπτική και αφήγηση για τον χώρο.
Καλείστε να επεξεργαστείτε το υλικό σας, επιλέγοντας στοιχεία που αναδεικνύουν τη δική σας ερμηνεία του χώρου.
Λάβετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
-Την επιλογή του χώρου και τι συμβολίζει για αυτούς.
– την αποτύπωση του χώρου και ποια στοιχεία επιλέξατε να αναδείξετε.
– πώς η οπτικοακουστική παρουσίαση και συνεπώς η οπτικοακουστική “γλώσσα” επηρεάζει την εμπειρία του θεατή.
– πώς η καταγραφή άλλαξε τη σχέση σας με τον χώρο.
– πως η συλλογές συγκροτούν βάσεις δεδομένων οι οποίες ερμηνέυονται μέσα από αλγόριθμους
πως το νέο περιβ΄λλον
Παραδοτέα:
Μπορείτε να επιλέξετε μία από τις παρακάτω μορφές παρουσίασης:
-Βίντεο-δοκίμιο: Ένα σύντομο βίντεο (2-5 λεπτά) που συνδυάζει εικόνες, ήχους, κείμενα και αφήγηση, δημιουργώντας μια συνοχή μεταξύ αυτών των στοιχείων.
-Σειρά φωτογραφιών ή σχεδίων με ηχητική επένδυση: Επιλεγμένες φωτογραφίες ή σχέδια, συνοδευόμενα από ήχους του περιβάλλοντος ή ηχητικά σχόλια που ενισχύουν το περιεχόμενο και την ατμόσφαιρα.
Κείμενο σε word που αφορά τη διαδικασία το ερευνητικό υλικό και τη περίληψη της
Δεν επιτρέπεται σχολιασμός στο ΑΣΚΗΣΗ : “Οπτικοακουστικές Καταγραφές Οικείου Χώρου”
